مردم استان لرستان برای عرض ارادت به امام حسین(ع)، در روز عاشورا سرتاپای خود را آغشته به گِل کرده خاکی‌ترین آیین عاشورایی جهان را به نام "گل مالی" در استان لرستان به وجود آورده‌اند و این آیین چند صد ساله مردم لرستان است.
عزاداری سنتی مردم استان لرستان در ایام محرم روایت‌گر اوج حزن و اندوه مردمان این سرزمین است، آیین سوگواری سنتی و کهن سیدالشهدا (ع) در روز عاشورای حسینی که "در گل افتادن" است توسط پیر و جوان، زن و مرد در شهرستان خرم‌آباد و شهرستان‌های استان به نمایش گذاشته می‌شود به‌گونه‌ای که مردم این دیار سرتاپای خود را به نشان غم و ماتم "گِل مالی" می‌کنند.
«گِل مالی»، آیینی به یادگار مانده از پیشینیان قوم لـُـر است که
